کاربرد هیپوکلریت کلسیم به عنوان ضد قارچ و ضد باکتری

پر کلرین همان هیپوکلریت کلسیم با فرمول شیمیایی Ca(ClO)2 است که در صنعت به اختصار به آن پر کلرین گفته می‌شود. این ماده دارای خاصیت اکسندگی بسیار قوی است. پر کلرین دارای خاصیت ضد قارچ و ضد باکتری بودن است و اصلی‌ترین کاربرد آن در صنعت نیز به دلیل همین ضد قارچ و ضد باکتری بودن آن است. پرکلرین الزاماً بهترین ضد قارچ و ضد باکتری موجود در بین مواد شیمیایی نیست اما ارزان بودن و در دسترس بودن و همچنین امکان تولید آسان، آن را به پر کاربردترین گند زدا تبدیل کرده است.

حالت پودری آن درصد خلوصی برابر با 33 الی 39 درصد دارد و حالت گرانولی آن دارای درصد خلوص 65 الی 70 درصد است.

این ماده بسیار خطرناک است و باید تحت شرایط خاصی نگهداری شود. این ماده‌ی شیمیایی حساسیت بسیار زیادی به گرما و رطوبت دارد. محل نگهداری این ماده باید خشک و خنک باشد و همچنین از نور مستقیم خورشید، شعله، جرقه، منابع حرارتی، مواد آتش زا، مواد خورنده و اکسید کننده و احیا کننده، مواد آلی و همچنین سوخت‌های فسیلی نظیر بنزین و نفت دور نگه داشته شود. هیپو کلریت کلسیم همچنین به سموم کشاورزی بخصوص سم فسفر و مواد ضد عفونی کننده مانند کرئولین حساسیت بالایی دارد و قرار دادن آن در مجاورت این مواد خطرناک است. انباری که هیپوکلریت کلسیم در آن نگهداری می‌شود باید تهویه‌ی مناسبی داشته و همچنین در مقابل نفوذ رطوبت مقاوم باشد. کف این انبارها را از مواد مقاوم به رطوبت می‌سازند و سپس بشکه‌های هیپو کلریت کلسیم روی صفحات چوبی که از کف انبار فاصله دارند قرار داده می‌شوند.

هیپوکلریت کلسیم دارای خاصیت ضد قارچ و ضد باکتری بودن است و اصلی‌ترین کاربرد آن در صنعت نیز به دلیل همین ضد قارچ و ضد باکتری بودن آن است. هیپو کلریت کلسیم الزاماً بهترین ضد قارچ و ضد باکتری موجود در بین مواد شیمیایی نیست اما ارزان بودن و در دسترس بودن و همچنین امکان تولید آسان، آن را به پر کاربردترین گند زدا تبدیل کرده است. هیپو کلریت کلسیم ارزان‌ترین گندزدای آب است که در شرایط اضطراری و کنترل اپیدمی‌های قابل انتقال از طریق آب کاربرد بسیاری دارد. مصرف زیاد هیپو کلریت کلسیم در آب نشان دهنده‌ی آلودگی بالای آب است.

هیپو کلریت کلسیم پس از استفاده در آب کلر را باقی نمی‌گذارد و همین موجب شده است تا به دلیل عدم ایجاد مسمومیت در آب بتوان به وفور از آن استفاده کرد. هیپو کلریت کلسیم در غلظت‌های پایین نیز کارایی لازم را دارد و به عنوان یک ضد قارچ و ضد باکتری نیازی به وارد کردن غلظت بالای آن در آب نمی‌باشد.

هیپو کلریت کلسیم برای گند زدایی و ضد عفونی کردن آب آشامیدنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده‌ی شیمیایی همچنین برای گند زدایی و ضد عفونی کردن آب استخرها، ضد عفونی کردن سبزیجات، میوه، ظروف، سرویس بهداشتی و به طور کلی محل‌های آلوده به قارچ و باکتری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

عامل بسیاری از بیماری‌های خطرناک واگیردار مانند وبا، طاعون و ... باکتری‌ها و ویروس‌هایی هستند که در آب و مواد غذایی مانند سبزیجات وجود دارند. این باکتری‌ها و ویروس‌ها با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند ولی از طریق خوردن آب، سبزی و میوه‌های آلوده و همچنین از طریق دست دادن و یا تماس با حشراتی که ناقل این ویروس‌ها هستند منتقل می‌شوند و در بدن انسان ایجاد بیماری می‌کنند. اصلی‌ترین راه پیشگیری از این بیماری‌ها ضد عفونی کردن میوه و سبزیجات و همچنین آب آشامیدنی با استفاده از محلول هیپوکلریت کلسیماست. نکته‌ی قابل توجه برای ضد عفونی کردن آب با استفاده از هیپو کلریت کلسیم این است که آب‌های کدر و تیره با استفاده از هیپو کلریت کلسیم ضد عفونی نمی‌شوند و برای ضد عفونی کردن با هیپو کلریت کلسیم آب باید زلال باشد. میزان هیپو کلریت کلسیم مورد نیاز برای ضدعفونی کردن هر متر مکعب آب در حدود 3 تا 5 گرم است. مقدار مطلوب کلر آزادی که پس از ضد عفونی کردن باید در آب باقی بماند در حدود 2/0 تا 8/0 میلی گرم در هر لیتر آب است.

هیپو کلریت کلسیم از طریق واکنش کلر با شیر آهک در مجاورت هیدروکسید سدیم تولید می‌شود. فرآیند تولید این ماده‌ی شیمیایی به صورت چند مرحله‌ای است. در مراحل اولیه ابتدا دوغاب پر کلرین تولید شده و سپس با جداسازی و خشک نمودن آن، گرانول‌های هیپو کلریت کلسیم و یا شکل پودری آن تولید می‌شود. بشکه‌های هیپوکلریت کلسیم پس از اینکه درشان باز شد تنها تا یک ماه و نیم قابل استفاده هستند و پس از آن برای ضد عفونی کردن قابلیت خود را از دست می‌دهند.