هگزا متا فسفات سدیم

هگزا متا فسفات سدیم

هگزا متا فسفات سدیم (Hexametaphosphate) یا SHMP، یک ترکیب شش وجهی است. این ماده به طور طبیعی، مخلوطی از پلیمرهای متا فسفات می باشد که هگزامرها، تنها یکی از انواع آن ها هستند. در واقع علت نامگذاری این ماده نیز به همین دلیل است. در علم شیمی، نام صحیح هگزا متا فسفات سدیم به صورت سدیم پلی متا فسفات بیان می شود.




خصوصیات فیزیکی و شیمیایی هگزا متا فسفات سدیم


در ساختار مولکولی ترکیب شیمیایی هگزا متا فسفات سدیم تعداد 6 اتم سدیم، 6 اتم فسفر و 18 اتم اکسیژن قرار دارد. جرم مولی این ماده جامد برابر با 77/611 گرم بر مول است و به طور طبیعی به شکل کریستال های جامد سفید رنگ و بدون بو وجود دارد. چگالی این جامد برابر با 484/2 گرم بر سانتی متر مکعب است.

کریستال های سدیم هگزا متا فسفات در دمای 628 درجه سانتی گراد ذوب می شود و در دمای حدود 1500 درجه سانتی گراد می جوشد. این ماده در آب حل می شود اما در حلال های آلی نامحلول است. سدیم تری متا فسفات، تری سدیم فسفات، تترا سدیم پیروفسفات و پنتا سدیم تری فسفات، ترکیبات یونی متنوع از ماده اصلی هگزا متا فسفاتهستند.

کاربردهای هگزا متا فسفات سدیم

هگزا متا فسفات سدیم به عنوان یک ماده کاربردی افزودنی مناسب در صنایع غذایی شناخته می شود. این ترکیب کاربردهای مختلفی در حوزه مواد افزودنی دارد. افزودنی ها باعث ایجاد خواص، رنگ و طعم بهتر در مواد غذایی می شوند. در برخی موارد ترکیب سدیم کربنات به هگزا متا فسفات سدیم افزوده می شود تا میزان PH محلول در حد 8 تا 6/8 تنظیم گردد. از این خاصیت برای تولید نرم کننده های آب و مواد شوینده استفاده می شود.

یکی از کاربردهای مهم صنعتی هگزا متا فسفات سدیم استفاده از آن در فرآیند تعلیق ذرات معلق است؛ عملیات حرکت ذرات از حالت سوسپانسیون به کلوئید و بالعکس در صنایع سرامیک با استفاده از این ماده انجام می شود. ترکیب فوق قادر است واکنشگرهای شیمیایی در این صنعت را به شکل ذرات جامد در محصولات نهایی پخش نماید. همچنین این ماده به عنوان یک ماده فعال در خمیر دندان با خاصیت ضد عفونی کننده به کار می رود.

به عنوان کاربرد هگزا متا فسفات سدیم در صنایع غذایی، می توان به نقش امولسیفایر این ترکیب اشاره نمود. برای تهیه انواع شربت، شیرهای بسته بندی شده، پودر پنیر، تولید فرآورده های گوشتی، فیله ماهی، تولید انواع ژله میوه، دسرهای منجمد، انواع نوشیدنی ها و ...، از این ماده به عنوان یک افزودنی بسیار مهم استفاده می شود. در حال حاضر سدیم هگزا متا فسفات یکی از پر مصرف ترین ترکیبات اولیه در صنایع غذایی و دارویی به شمار می رود.

روش های تولید هگزا متا فسفات سدیم

هگزا متا فسفات سدیم در اثر حرارت دادن مونو سدیم اورتو فسفات و تولید سدیم اسید پیروفسفات به دست می آید؛ در ادامه این واکنش ها، ترکیب پیروفسفات حرارت داده می شود و در نهایت، هگزا متا فسفات سدیم حاصل می گردد که در پایان، فرآیند خنک سازی برای آن انجام می گیرد.

برگه اطلاعات ایمنی هگزا متا فسفات سدیم

بر اساس داده های اطلاعات ایمنی که در مورد ترکیب هگزا متا فسفات سدیم وجود دارند، تماس این ماده با پوست دست موجب سوزش و حساسیت آن می شود و چنانچه با چشم ها تماس پیدا کند، تحریک، التهاب و خارش را در پی دارد. استنشاق غبارات این ترکیب جامد، خطرناک است. پیشنهاد می شود در صورت تماس پودر سفید رنگ این ماده با چشم ها یا پوست، محل را به سرعت با آب شستشو داده و با بروز علائم حاد، به پزشک مراجعه کنید.

هگزا متا فسفات سدیم خاصیت اشتعال پذیری و انفجار ندارد اما در مورد خطرات آتش سوزی باید ذکر کرد اگر این ماده در اثر حرارت، گرم و تجزیه شود، گازهای بسیار سمی مانند اکسید سدیم از آن متصاعد شده که بسیار خطرناک هستند. با توجه به این موارد شدیداً توصیه می شود بسته های حاوی این پودر معدنی را در شرایط محیطی خشک و خنک و به دور از منابع گرما، آتش و حرارت نگهداری و ذخیره کنید.

انبار مخصوص نگهداری این ماده باید مجهز به سیستم های تهویه، خروجی اضطراری و محل دفع مناسب پسماندها باشد. تمام کارکنان انبار مواد شیمیایی موظف هستند از لباس کار، دستکش، ماسک و عینک ایمنی در هنگام کار با این ماده استفاده کنند.



دیدگاه کاربران

دیدگاه شما درباره این مقاله چیست ؟

شما می توانید در این بخش تجربیات و نظرات خود را با ما و کاربران ایران بالابر به اشتراک بگذارید.




نیاز به مشاوره دارید؟

بدون تردید با ما تماس بگیرید کارشناسان پترو آکام آماده پاسخگویی و ارائه مشاوره در زمینه محصولات ، حمل ونقل ،ترانزیت و ترخیص کالا هستند