بی‌کربنات سدیم یا جوش‌شیرین

بی‌کربنات سدیم یا جوش‌شیرین

بی‌کربنات سدیم ماده‌ای است بی‌بو و بی‌طعم که به جوش‌شیرین نیز معروف است. این ماده دارای خاصیت بازی ضعیفی است که البته در آب می‌تواند هم به‌صورت باز هم به‌صورت اسید عمل کند. شکل ظاهری آن به‌صورت پودر سفید یا بلوری است.. بی‌کربنات رطوبت‌گیر و بوگیر است و بیشترین استفاده آن در متخلخل کردن نان به کار می‌رود زیرا گازی تولید می‌کند که باعث اسفنجی شدن بافت کیک و بیسکوئیت ونان می‌شود.

در مورد نان، مصرف این ماده به‌تنهایی مشکل‌زا خواهد بود چون قلیایی نمودن محیط، باعث پایین آوردن میزان جذب آهن، کلسیم، منیزیم و ویتامین‌های ب1،ب6، ب12 می‌شود به همین دلیل از یک اسید ضعیف برای کاهش اثرات بد بی‌کربنات سدیم بهره می‌برند.




برخی مصارف عمومی بی‌کربنات سدیم:

•افزودن به آب دستگاه بخور، برای رفع گرفتگی بینی به اندازه یک قاشق چای‌خوری در دستگاه بخور.

•رفع تدریجی لکه‌های دندان و سفید شدن آن، که به دو صورت استفاده می‌شود. یا به خمیردندان اضافه می‌شود و یا به‌صورت مستقیم با آب‌لیمو یا سرکه مخلوط شده استفاده می‌شود.

•تسکین نیش زنبور با جوش‌شیرین یا بی‌کربنات سدیم، به‌وسیله مالش آن بر روی محل گزش انجام می‌شود.

•بالا بردن عمر گل‌های چیده شده به‌وسیله افزودن کمی بی‌کربنات سدیم به آب گلدان میسر است.

•برای ضدعفونی شیشه شیر بچه می‌توان آن را با بی‌کربنات سدیم شستشو داد.

•برای شستن اجاق‌گاز، کباب‌پز، سطل زباله و یخچال کمی از بی‌کربنات را با آب مخلوط کرده و اسپری می‌کنیم.

•برای ضدعفونی دهان، نصف قاشق چای‌خوری بی‌کربنات سدیم را با یک لیوان آب غرغره کنید.

•اسپری نمودن آن برای تمیز کردن دیوار و آینه نیز بسیار اثربخش است.

•قرار دادن کمی بی‌کربنات سدیم در یخچال، نقش بوگیر را ایفا می‌کند.

•بوی نامطبوع پا، درون کفش با پاشیدن جوش‌شیرین خشک در داخل کفش از بین می‌رود.

•از مخلوط بی‌کربنات سدیم با آب خمیری به وجود می‌آید که برای صیقل دادن ظروف استیل و کروم و برای تمیزی راحت‌تر و بهتر ظروف،‌ درون ماشین ظرف‌شویی قرار می‌دهند.

•بی‌کربنات سدیم به‌عنوان خمیرمایه و نیز نرم کردن و پف دادن به کیک‌ها استفاده می‌شود که البته مصرف زیاد آن بسیار آسیب‌رسان است.

برخی مصارف صنعتی بی‌کربنات سدیم:

•این ماده بازدارنده در مواد منفجره در کپسول‌های خاموش‌کننده آتش می‌باشد. پودر سفیدی که از کپسول‌های آتش‌نشانی بیرون می‌پاشد، همان بیکربنات سدیم است.

•برای فرآوری بکینگ پودر از بی‌کربنات سدیم استفاده می‌کنند.

•تولید نوشابه‌های گازدار به‌وسیله استفاده از همین ماده است.

•برای عمل آوردن نخ‌های ابریشمی و پشمی در صنایع نساجی و دباغی همچنین رنگرزی و چاپ پارچه از این ماده استفاده می‌شود.

•استفاده از این ماده در صنایع پاک‌کننده‌های خانگی بسیار زیاد دیده می‌شود زیرا یکی از عوامل اصلی پاک‌کننده‌ها محسوب می‌شود.

•این ماده در صنعت پلیمر به‌عنوان تصفیه‌کننده و سرعت‌دهنده واکنش(کاتالیزور) در تولید پلاستیک‌ها و پلیمرهای پیچیده استفاده می‌شود.

•به‌عنوان تکمیل‌کننده خوراک در جیره غذایی دام و طیور اضافه می‌شود تا هم در هضم و جذب غذا و هم در ضدعفونی محیط گوارش و به‌عنوان مکمل مثمر ثمر است.

•عامل فوم ساز در مراحل تولید لاستیک و پلاستیک است و در کارخانه‌های تولید لاستیک، بسیار استفاده می‌شود.

برخی مصارف آرایشی، بهداشتی بی‌کربنات سدیم:

•به‌عنوان پاک‌کننده و ساینده ملایم (اسکراب) برای زیبایی پوست که باید با احتیاط استفاده شود تا حساسیت بر روی پوست ایجاد نکند.

•کمک به پاک کردن و سائیدن سطوح مختلف بدن جهت ضدعفونی پوست که باید با احتیاط مصرف شود.

خطرات بی‌کربنات سدیم:

بوییدن آن باعث سوزش مخاط بینی می‌شود و خوردن آن به مقدار زیاد، ناراحتی دستگاه گوارش به همراه دارد که متأسفانه در شیرینی‌ها و نان‌ها استفاده می‌شود.

در اثر تماس با چشم ایجاد خارش و سوزش و قرمزی شدید می‌نماید.

تأثیر بی‌کربنات سدیم بر عملکرد ورزشکاران:

پس از هشتاد سال مطالعه بر روی موضوع فوق، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که بی‌کربنات سدیم بر عملکرد ورزشکاران تأثیر به سزایی دارد. البته این موضوع بستگی به شرایط جسمی ورزشکار دارد و می‌تواند بین یک و هفت‌دهم تا هشت درصد عملکرد انسان را در هنگام ورزش بالا ببرد، البته درصورتی‌که ورزش به‌صورت متناوب انجام شود.

بیکربنات سدیم در پزشکی:

دارویی به نام بیکربنات سدیم تولید می‌شود که جهت کاهش مشکلات عروقی منجر به شوک یا دهیدراسیون در اشخاصی که ایست قلبی داده‌اند، در افرادی که به دلیل اسهال شدید، بی کربنات سدیم بدن خود را ازدست‌داده‌اند، افرادی که ادرارشان اسیدی است و باید آن را قلیایی کنند تا از سنگ‌سازی جلوگیری به عمل‌آورند، اشخاصی که پتاسیم خونشان بالاست و بسیاری موارد دیگر مصرف می‌شود.



دیدگاه کاربران

دیدگاه شما درباره این مقاله چیست ؟

شما می توانید در این بخش تجربیات و نظرات خود را با ما و کاربران ایران بالابر به اشتراک بگذارید.




نیاز به مشاوره دارید؟

بدون تردید با ما تماس بگیرید کارشناسان پترو آکام آماده پاسخگویی و ارائه مشاوره در زمینه محصولات ، حمل ونقل ،ترانزیت و ترخیص کالا هستند