کاربرد متانول

متانول یک الکل ساده است که دارای یک گروه متیل می باشد، این ترکیب، فرار، بی رنگ و به شدت آتش گیر است؛ بوی متیل الکل بسیار به ترکیب اتانول (الکل نوشیدنی) شباهت دارد. متیل الکل بسیار سمی تر از اتانول است. این ماده در دمای اتاق، یک ترکیب قطبی است. در حال حاضر حدود 20 میلیون تن از متیل الکل تولید شده در جهان برای سنتز سایر مواد شیمیایی پرکاربرد نظیر استیک اسید، فرمآلدهید و متیل ترشیو بوتیل اتر استفاده می شود.

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متانول

ترکیب شیمیایی متانول ساده ترین الکل از نظر ساختار مولکولی است. این الکل دارای یک گروه عاملی هیدروکسی در ساختار خود می باشد. جرم مولی این ترکیب برابر با 04/32 گرم بر مول است و به صورت مایع بی رنگ با چگالی 792/0 گرم بر سانتی متر مکعب وجود دارد. این مایع در دمای حدود 6/97- درجه سانتی گراد ذوب می شود و در دمای 7/64 درجه سانتی گراد می جوشد. متیل الکل به هر نسبتی در آب حل می شود.

طبق برگه اطلاعات ایمنی ترکیب متیل الکل، این ماده بسیار خطرناک است، قابلیت اشتعال دارد، برای انسان مضر است و سمیت قابل توجهی دارد. این الکل برای حیوانات کوچک، سمی است و برای انسان و حیوانات بزرگ تر، سمیت بیشتری دارد. یکی از عوارض بسیار خطرناک تماس با این ماده، خطر نابینایی و آسیب به سیستم عصبی است. چنانچه انسان در تماس با این ماده قرار گیرد یا آن را مصرف کند، آسیب های جدی به کلیه ها، روده، قلب و در نهایت نابینایی او می شود. تماس طولانی مدت با این ماده می تواند بر سیستم عصبی مرکزی اثرات سوء داشته باشد. اولین عوارض پس از مدت 12 تا 18 ساعت ظاهر می شوند و تا چند روز بعد به اوج خود می رسند.

متان تیول و سیلانول دو ترکیب مشابه با متانول هستند. نقطه اشتعال پذیری برای این ماده برابر با 11 تا 12 درجه سانتی گراد گزارش شده است. حد مجاز این ماده برای سلامتی انسان حدود 200 ppm و حد مرزی خطر برای آن در غلظت 250 ppm تعیین شده است؛ این مقدار برای حالت خطرناک برابر با 6000 ppm می باشد.

کاربردهای متانول

ترکیب متانول در فرآیندهای شیمیایی، ابتدا به ترکیب فرمآلدهید تبدیل می شود. فرمآلدهید یک ماده مناسب برای تولید بسیاری از پلیمرها است. اسید استیک، ماده دیگری است که توسط متیل الکل تولید می شود. تمام این ترکیبات در صنایع شیمیایی و تولید حلال های مختلف کاربرد دارند.

یکی از کاربردهای صنعتی متیل الکل که از لحاظ اقتصادی نیز نقش مهمی برای کشورها ایفا می کند، تبدیل اتانول به هیدروکربن ها است؛ متراکم کردن متیل الکل به منظور تولید هیدروکربن ها و تولید برخی ترکیبات آروماتیک، مهم ترین فناوری تبدیل گاز به مایع است. سه فرآیند تبدیل متانول به هیدروکربن، متانول به اولفین و متانول به گازوئیل، واکنش هایی هستند که در حضور کاتالیزور زئولیت در پالایشگاه انجام می شوند.

متیل الکل به عنوان یک حامل انرژی نیز مورد توجه قرار گرفته است. این ماده راحت تر می تواند هیدروژن و گاز طبیعی را ذخیره کند. این ترکیب از نظر زیستی، تجزیه پذیر است. نیمه عمر متیل الکل در آب های زیرزمینی، تنها 1 تا 7 روز است در حالی که بیشتر اجزای بنزین های معمولی تا 100 روز در طبیعت باقی می مانند. مخلوط آب – متانول می تواند پس از چند روز تجزیه شود و در یک محیط مانند خاک، انباشته نمی شود.

روش تولید متانول

مونوکسید کربن و هیدروژن در حضور کاتالیزور به متانول یا متیل الکل تبدیل می شوند. کاتالیزورهایی که امروزه در صنعت برای این کار استفاده می شوند مخلوطی از مس، اکسید روی و آلومینا هستند. شرایط واکنش در دمای حدود 250 درجه سانتی گراد و فشار حدود 50 تا 100 اتمسفر ثبت شده است. محصول نهایی این واکنش در این شرایط دارای خلوص بیشتر از 8/99 % است.