کاربرد تری پلی فسفات سدیم در صنعت پتروشیمی

تری پلی فسفات سدیم، STPP، یکی از مواد شیمیایی پرکاربرد با ساختار مولکولی شبیه به زنجیره های پلیمری است که در دو گرید صنعتی و خوراکی در بازار موجود است. از این ماده در فرآوری و تولید بسیاری از محصولات صنعتی استفاده می شود. گرید خوراکی این نمک معدنی در صنایع مواد غذایی و تولید غذاهای منجمد کاربرد دارد و از گرید صنعتی آن در تولید مواد شوینده، صنایع تصفیه آب و پساب، نساجی و تولید کاشی و سرامیک استفاده می شود.

یکی از مهم ترین موارد کاربرد تری پلی فسفات سدیم در صنعت، استفاده از آن در صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی است. صنایع پتروشیمی در هر کشور جزو صنایع بزرگ و اصلی آن منطقه محسوب می شوند که علاوه بر تولیدات داخلی، نقش مهمی در اقتصاد کشور، صادرات و واردات مواد و مشتقات نفتی ایفا می نمایند. به همین منظور قصد داریم در این مطلب به طور اختصاصی در مورد کاربرد تری پلی فسفات سدیم در این صنایع حیاتی صحبت کنیم. لطفاً با ما همراه باشید.

هنگامی که سخن از صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی به میان می آید، ناخودآگاه، ذهن افراد به سمت طیف وسیعی از مواد شیمیایی سوق داده می شود. این تصور در حقیقت، صحیح است. صنایع پتروشیمی، مهم ترین صنایعی هستند که تمام مواد اولیه و محصولات آن شیمیایی بوده و هیچ محصول دیگری تولید نمی کند. ترکیب تری پلی فسفات سدیم نیز یکی از این مواد است که در بخش های مختلف این صنعت به کار می رود.

اگر بخواهیم نقش و کاربرد تری پلی فسفات سدیم در صنایع پتروشیمی را در یک عبارت کوتاه بیان کنیم باید گفت: " تری پلی فسفات سدیم، یک ممانعت کننده خوردگی". ممانعت کننده خوردگی یا بازدارنده خوردگی به ترکیباتی گفته می شود که می توانند پدیده خوردگی در قسمت های مختلف صنایع را کنترل کنند. این ویژگی دقیقاً یکی از مزیت های تری پلی فسفات سدیم است که در صنایع پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرد.

اهمیت استفاده از ترکیبات ممانعت کننده خوردگی مانند تری پلی فسفات سدیم در صنایع پتروشیمی به استفاده از ترکیبات خورنده مانند اسیدها در فرآیندهای مختلف صنعتی باز می گردد. اسیدها به طور گسترده در صنایع شیمیایی استفاده می شوند و همه آن ها دارای ماهیت خورندگی هستند. از اسیدها برای پیشبرد فرآیندهای شیمیایی و همچنین شستشوی مخازن و سطوح مختلف در صنعت استفاده می شود.

خوردگی، پدیده ای بسیار مخرب در صنایع پتروشیمی است به طوری که می تواند با تأثیر نامطلوب بر فلزات، آن ها را تخریب کند. استفاده از تری پلی فسفات سدیم می تواند این پدیده مضر را کنترل کرده و از تأسیسات و تجهیزات پالایشگاهی به خوبی محافظت کند.

اکثر ترکیبات ممانعت کننده خوردگی که در صنایعی نظیر صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی استفاده می شوند، ترکیبات آلی هستند؛ این مواد آلی شامل ترکیبات نیتروژن دار، اکسیژن دار، سولفورها و ترکیباتی با پیوندهای چندگانه در ساختار مولکولی می باشند که می توانند به راحتی با سطح فلز، پیوند برقرار سازند.

علاوه بر ترکیبات فوق، ترکیبات فسفر مانند تری پلی فسفات سدیم می توانند به طور مؤثر به عنوان بازدارنده خوردگی برای محافظت از فلزات و آلیاژها در محیط آبی مورد استفاده قرار گیرند. در این میان، ترکیب تری پلی فسفات سدیم (STPP) به عنوان مؤثرترین ممانعت کننده خوردگی برای سطوح فولادی معرفی می شود.

خوردگی، جزء جدایی ناپذیر از فرآیندهای پتروشیمیایی است؛ خوردگی را نمی توان متوقف یا حذف کرد اما می توان بهترین راهکارها و ترکیبات ممانعت کننده نظیر تری پلی فسفات سدیم را به کار گرفت تا این پدیده به طور کامل کنترل شود. خوردگی در پتروشیمی، در دو فاز میان آب و هیدروکربن رخ می دهد. حضور یک لایه آب میان دو فاز منجر به خوردگی می شود. اگر بتوان این لایه آب را تا حد زیادی حذف کرد، می توان گفت پدیده خوردگی نیز تا مقدار بسیار زیادی رفع خواهد شد. ممانعت کننده های خوردگی در صنایع پتروشیمی در تولید و پالایش نفت و فرآورده های نفتی (نظیر تری پلی فسفات سدیم)، دقیقاً بر اساس جذب لایه آب در حالت فوق، عمل کرده و خوردگی را تا میزان قابل توجهی کاهش می دهند.